Ginekologia

Badanie USG ginekologiczne wykonywane sondą dopochwową pozwala ocenić macicę i przydatki, a także zdiagnozować takie nieprawidłowości jak torbiele oraz guzy jajników, nieprawidłowości anatomiczne macicy, mięśniaki, polipy jamy macicy, przerosty endometrium. Umożliwia podjęcie odpowiedniej decyzji dotyczącej obserwacji lub podjęcia leczenia.

Do nowotworów narządu rodnego należą: rak szyjki macicy, rak jajnika i jajowodu, rak błony śluzowej jamy macicy, a także rak piersi. Profilaktyka chorób nowotworowych narządu rodnego polega na profilaktyce pierwotnej, czyli zapobieganiu rozwojowi nowotworu oraz na profilaktyce wtórnej, czyli wczesnym wykryciu nowotworu lub leczeniu tzw. stanu przednowotworowego. W tym celu wykonuje się badanie USG, cytologię szyjki macicy oraz oznacza tzw. markery nowotworowe tj. Ca 125, Ca 19.9, CEA, Ca 15.3, AFP.

Podstawowe badanie profilaktyczne, któremu powinna poddać się każda kobieta najpóźniej w 25 roku życia lub w ciągu 3 lat od rozpoczęcia współżycia płciowego.

Badanie pozwala na wczesne wykrycie patologii szyjki macicy tj. dysplazji lub raka. Tylko regularnie wykonywane najrzadziej co 3 lata, a najlepiej raz w roku badanie cytologiczne umożliwia podjęcie odpowiedniego leczenia na wczesnym etapie rozwoju choroby gwarantującego całkowite wyleczenie.

Testy wykonywane przy użyciu najnowszych metod biologii molekularnej pozwalające na wykrycie i określenie typu wirusa HPV. Rak szyjki macicy w 100% przypadków wywoływany jest przez wirusa HPV. Metoda ta pozwala wykryć DNA wirusa zanim jeszcze pojawią się nieprawidłowe wyniki badania cytologicznego. Infekcja HPV zazwyczaj nie daję żadnych subiektywnych dolegliwości. Metoda ta umożliwia na bardzo wczesnym etapie choroby ustalić odpowiednie postępowanie.

Infekcje narządu rodnego stanowią jedną z głównych przyczyn zgłoszenia się do ginekologa. Objawy takie jak obfite upławy, wydzielina o intensywnym, nieprzyjemnym zapachu, świąd i pieczenie pochwy i sromu, ból i krwawienie podczas i po stosunku, ból podbrzusza powinny zaniepokoić pacjentkę. Przyczyną infekcji intymnych mogą być bakterie, wirusy, grzyby i pierwotniaki. Nieleczona infekcja może prowadzić do wielu poważnych powikłań jak przewlekły zespół bólowy miednicy mniejszej czy nawet niepłodność.

Torbiele jajników to najczęściej łagodne zmiany, które mogą mieć panie w każdym wieku. I choć nie zawsze tzw. cysty wymagają leczenia, nawet te najmniejsze torbiele jajników trzeba systematycznie kontrolować w badaniu USG. Przyczyny torbieli jajników mogą być różne: zespół policystycznych jajników, endometrioza, torbiele czynnościowe. Zanim zostanie podjęta decyzja o leczeniu chirurgicznym, wiele torbieli można wyleczyć farmakologicznie.

Mięśniaki macicy to łagodne guzy gładkokomórkowe, które rozwijają się w ścianie macicy. Może je mieć każda kobieta, w każdym wieku. Początkowo mięśniaki macicy nie dają żadnych objawów i nie wymagają leczenia. Mięśniaki macicy trzeba jednak systematycznie kontrolować, by mieć pewność, że nie dzieje się nic niedobrego. Mięśniaki mogą powodować nieprawidłowe krwawienia maciczne (krwawienia i plamienia międzymiesiączkowe, obfite miesiączki), mogą też powodować bóle brzucha oraz uczucie parcia na mocz. Najczęściej jednak mięśniaki macicy nie dają żadnych objawów i są wykrywane podczas profilaktycznego badania ginekologicznego z badaniem USG.

Obecnie istnieje wiele metod antykoncepcji takich jak różnego rodzaju antykoncepcja hormonalna, oraz różnego typu antykoncepcyjne wkładki wewnątrzmaciczne z hormonami lub bez. Tylko odpowiedni, indywidualny dla każdej pacjentki dobór metody pozwala osiągnąć najwyższą skuteczność przy najmniejszym ryzyku działań nieporządanych.
Odpowiednio dobrana do wieku kobiety oraz jej stylu życia antykoncepcja będzie skuteczna i nie wpłynie na komfort codziennego funkcjonowania.

Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) to metoda łagodzenia przykrych objawów menopauzy tj. uderzenia gorąca, zaczerwienienie twarzy, zimne poty, a także suchość pochwy i ból podczas stosunku. Musi być jednak zastosowana odpowiednio wcześnie i z uwzględnieniem przeciwwskazań.

Endometrioza (gruczolistość macicy) to choroba, u podłoża której leży rozrost błony śluzowej macicy (endometrium) poza jamą macicy. Najbardziej charakterystycznym objawem endometriozy jest ból, który pojawia się regularnie, najczęściej podczas miesiączki. Zlokalizowany jest on najczęściej w pachwinie, w dole brzucha, a nawet niekiedy w okolicy odbytu. Oprócz tego endometrioza powoduje, że miesiączki są bardzo bolesne, długie oraz obfite. Bardzo wiele pacjentek uskarża się na ból podczas stosunku seksualnego i w sporadycznych przypadkach na plamienia międzymiesiączkowe oraz śladowe ilości krwi w kale i moczu. Niekiedy endometrioza może prowadzić do niepłodności. Endometriozę leczy się zarówno farmakologicznie, jak i chirurgicznie.

Niepłodność to coraz częstszy problem. Już niemal co piąta para potrzebuje pomocy lekarzy, aby mieć dziecko. Na szczęście medycyna potrafi im pomóc coraz skuteczniej. Niepłodność jest problemem pary i wymaga dokładnej diagnostyki obydwojga partnerów, gdyż przyczyna niepłodności może leżeć zarówno po stronie kobiety jak i mężczyzny, a niekiedy dotyczy obydwojga. O niepłodności mówi się kiedy do ciąży nie dochodzi po roku regularnego współżycia 3-4 razy w tygodniu bez stosowania antykoncepcji. Niepłodność jest chorobą, która wymaga leczenia. Postępowanie może polegać na leczeniu chorób współistniejących tj. zaburzenia czynności tarczycy lub cukrzyca. Czasem konieczne jest chirurgiczne usunięcie przyczyny niepłodności. Niekiedy bardzo pomocna może okazać się pomoc psychoterapeuty lub seksuologa.

Nietrzymanie moczu dotyka co ósmą kobietę w wieku do 39 lat, co drugą po menopauzie. Większość ukrywa ten problem nawet przed lekarzem.  Można wyróżnić wysiłkowe nietrzymanie moczu (WNM), naglące nietrzymanie moczu - tzw. parcia naglące (NNM) oraz nietrzymanie moczu z przepełnienia. Nietrzymanie moczu to choroba, którą można skutecznie leczyć. Leczenie nietrzymania moczu może polegać na farmakoterapii, odpowiednich ćwiczeniach oraz na leczeniu chirurgicznym.